Sci-Fly: Zit het eten van vlees in je genen?
*English follows Dutch*
Een hamburger of een bietenburger, wat zou jij kiezen? En als je een eeneiige tweeling bent of zou zijn: zou je genetisch identieke co-twin dan dezelfde keuze maken? In een eerdere RAD-blog kondigde ik een project aan over voedselvoorkeur, en de vraag of erfelijke aanleg hier een rol bij speelt, zie 1. Inmiddels zijn de resultaten van dit project gepubliceerd 2. We vroegen eeneiige tweelingen (genetisch identiek) èn twee-eiige tweelingen (delen de helft van hun genen) naar hun voorkeur (op een schaal van 0 sterke afkeer tot 10 sterke voorkeur) voor tientallen voedingsmiddelen, zoals broccoli, garnalen, blauwe schimmelkaas of worstjes. We ontdekten dat er clusters van voedingsmiddelen waren waar sommige mensen hoog in scoren en andere mensen lager, namelijk: vlees, vis, fruit, groente, hartige snacks, zoete snacks, specerijen en (alcoholische) drankjes. Voor de clusters vlees en vis blijkt dat de rol van erfelijke aanleg varieert tussen de 41% en 60%. Daarnaast spelen unieke omgevingsfactoren wel een rol (40-59%), maar de gedeelde gezinsomgeving niet. Ik zou verwachten dat voorkeur (of afkeer) van een bepaald type eten ook leidt tot een hogere (of lagere) consumptie van dat type eten. Er zijn steeds meer Nederlanders (8 op de 10) die niet dagelijks vlees eten, en 5% van de Nederlanders eet helemaal geen vlees3. Zou erfelijke aanleg hier ook een rol bij spelen, of wordt dit meer beïnvloed door de omgeving? Er zijn (nog) geen gegevens uit Nederland beschikbaar (maar houdt RAD-blog in de gaten…). De enige gepubliceerde studie wereldwijd is gebaseerd op gegevens van Finse tweelingen. De resultaten worden hieronder samengevat.
KERN
Erfelijke aanleg speelt een grote rol (76%) bij het niet eten van vlees (vegetarisme). De auteurs noemen dit zelf hun meest opvallende bevinding. Toekomstige studies zouden de specifieke genetische factoren in kaart moeten brengen (bijvoorbeeld genen voor smaakreceptoren of persoonlijkheid) om zo meer te leren over het onderliggende mechanisme.
ONDERZOEKSMETHODE
WAT? Voor deze sci-fly ligt de focus op 1 van de onderzoeksvragen, namelijk: Hoe groot is de rol van erfelijke aanleg, de gedeelde gezinsomgeving en de unieke omgeving bij vegetarisme?
WIE? 9564 Finse tweelingen en hun broers en zussen afkomstig uit 4887 families (leeftijd 18-58 jaar).
HOE? Een online vragenlijst in de periode november 2018-januari 2019. Naast andere voedsel gerelateerde vragen werd er gevraagd: “Ben je een vegetariër/veganist?” (antwoordopties: ja/nee). Door de eeneiige en twee-eiige tweelingparen met elkaar te vergelijken kan met wiskundige modellen geschat worden hoe groot de relatieve bijdrage is van: erfelijke aanleg, gedeelde gezinsomgeving en unieke omgeving (samen 100%).
RESULTATEN
In het linker plaatje is te zien dat de eeneiige (MZ, monozygote) tweelingparen veel meer op elkaar lijken wat betreft het wel of niet eten van vlees (gelijkenis 0,76) dan de twee-eiige (DZ, dizygote) tweelingparen gecombineerd met ‘gewone’ (eenling) broers/zussen (gelijkenis 0,36). Een gelijkenis van 0 betekent dat er helemaal geen overeenkomst is en een gelijkenis van 1 dat er volledige overeenkomst is. In het rechterplaatje staan de resultaten van de tweelinganalyse. Hieruit blijkt dat erfelijke aanleg een grote rol speelt (76%) bij het wel of niet eten van vlees. De gedeelde gezinsomgeving tijdens de jeugd speelt geen rol, en de overige omgevingsinvloeden (buiten het gezin) bepalen 24% van de verschillen in wel of geen vlees eten.
DETAILS
Ç. Çınar, L.W. Wesseldijk, A.K. Karinen, P. Jern, J.M. Tybur. Sex differences in the genetic and environmental underpinnings of meat and plant preferences. Food Quality and Preference 2022 98, 104421
Deze sci-fly is geschreven door Prof. dr. Jacqueline Vink (Behavioural Science Institute, Radboud Universiteit) voor RAD-blog, het blog over roken, alcohol, drugs & dieet.
Referenties/bronnen:
1 Drieling dol op Chinees eten – is voedselvoorkeur erfelijke bepaald? RAD-blog 23 mei 2019 door Jacqueline Vink. https://rad-blog.com/2019/05/23/drieling-dol-op-chinees-eten-is-voedselvoorkeur-erfelijk-bepaald/
2 Vink JM, van Hooijdonk KJM, Willemsen G, Feskens EJM, Boomsma DI. Causes of Variation in Food Preference in the Netherlands. Twin Res Hum Genet. 2020 Aug;23(4):195-203
3 Vlees geen dagelijkse kost voor 8 op de 10 Nederlanders. 09-06-2021. Centraal Bureau voor Statistiek. https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2021/23/vlees-geen-dagelijkse-kost-voor-8-op-de-10-nederlanders
Sci-Fly: Is eating meat in your genes?
A hamburger or a beet burger, which would you choose? And if you are or would be identical twins: would your genetically identical co-twin make the same choice? In an earlier RAD blog, I announced a project on food preference, and whether hereditary predisposition plays a role in this, see 1. The results of this project have since been published 2. We asked monozygotic twins (genetically identical) and dizigotic twins (sharing half of their genes) about their preference (on a scale of 0 strong dislike to 10 strong preference) for dozens of foods, such as broccoli, shrimps, blue cheese or sausages. We found that there were clusters of foods that some people scored high in and other people lower in, namely: meat, fish, fruits, vegetables, savory snacks, sweet snacks, spices, and (alcoholic) beverages. For the meat and fish clusters, it appears that the role of hereditary predisposition varies between 41% and 60%. In addition, while unique environmental factors play a role (40-59%), the shared family environment does not. I would expect that liking (or disliking) a certain type of food would also lead to higher (or lower) consumption of that type of food. There are increasing numbers of Dutch people (8 in 10) who do not eat meat on a daily basis, and 5% of Dutch people do not eat meat at all 3. Could hereditary predisposition also play a role in this, or is this influenced more by the environment? There are no data available (yet) from the Netherlands (but keep an eye on RAD blog…). The only published study worldwide is based on data from Finnish twins. The results are summarized below.
CORE
Hereditary predisposition plays a large role (76%) in not eating meat (vegetarianism). The authors themselves call this their most striking finding. Future studies should identify the specific genetic factors (e.g. genes for taste receptors or personality) in order to learn more about the underlying mechanism.
RESEARCH METHODS
WHAT? For this sci-fly, the focus is on 1 of the research questions, namely: How large is the role of genetics, shared family environment, and unique environment in vegetarianism?
WHO? 9564 Finnish twins and their siblings from 4887 families (age 18-58 years).
HOW? An online questionnaire during the period November 2018-January 2019. In addition to other food-related questions, the survey asked, “Are you a vegetarian/vegan?” (response options: yes/no). By comparing the monozygotic and dizygotic twin pairs, mathematical models can be used to estimate the relative contribution of: genetic factors, shared family environment and unique environment (combined 100%).
FINDINGS
The left image shows that the monozygotic (MZ) twin pairs are much more similar in terms of whether or not they eat meat (similarity 0.76) than the dizygotic (DZ) twin pairs combined with “normal” siblings (similarity 0.36). A similarity of 0 means there is no similarity at all and a similarity of 1 means there is complete similarity. The picture on the right shows the results of the twin analysis. It shows that genetic factors plays a large role (76%) in whether or not we eat meat. The shared family environment during childhood plays no role, and other environmental influences (outside the family) determine 24% of the differences in eating or not eating meat.
DETAILS
Ç. Çınar, L.W. Wesseldijk, A.K. Karinen, P. Jern, J.M. Tybur. Sex differences in the genetic and environmental underpinnings of meat and plant preferences. Food Quality and Preference 2022 98, 104421
This sci-fly was written by Prof. dr. Jacqueline Vink (Behavioural Science Institute, Radboud University) for RAD blog, the blog about smoking, alcohol, drugs & diet.
REFERENCES/SOURCES:
1 Drieling dol op Chinees eten – is voedselvoorkeur erfelijke bepaald? RAD-blog 23 mei 2019 door Jacqueline Vink. https://rad-blog.com/2019/05/23/drieling-dol-op-chinees-eten-is-voedselvoorkeur-erfelijk-bepaald/
2 Vink JM, van Hooijdonk KJM, Willemsen G, Feskens EJM, Boomsma DI. Causes of Variation in Food Preference in the Netherlands. Twin Res Hum Genet. 2020 Aug;23(4):195-203
3 Vlees geen dagelijkse kost voor 8 op de 10 Nederlanders. 09-06-2021. Centraal Bureau voor Statistiek. https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2021/23/vlees-geen-dagelijkse-kost-voor-8-op-de-10-nederlanders
Translated with http://www.DeepL.com/Translator (free version)