De consumptie van suikerhoudende drankjes is ontzettend hoog onder jongeren¹. Onder suikerhoudende drankjes vallen niet alleen energie- en frisdranken, maar ook vruchtendrankjes, sportdrankjes, zoete zuiveldrankjes en koffie en thee mét suiker². Wij Nederlanders, consumeren dagelijks gemiddeld 35 gram suiker alleen al uit suikerhoudende drankjes². Dit terwijl de totále aanbevolen hoeveelheid suiker per dag 25 gram is³. Dit betekent dus dat wij met het drinken van alleen suikerhoudende drankjes al ver boven de aanbevolen hoeveelheid suiker zitten. Uit een Amerikaans onderzoek bleek dat deze consumptie van suikerhoudende drankjes onder jongeren zelfs nog hoger was. Jongens consumeerde gemiddeld 68 gram suiker per dag aan suikerhoudende drankjes en meisjes 43 gram per dag⁴. Deze hoge consumptie van suikerhoudende drankjes is zorgwekkend, aangezien deze gepaard gaat met gezondheidsrisico’s zoals overgewicht en obesitas, maar daarnaast ook een vergroot risico geeft op hart- en vaatziekten, verhoogde tandcariës en een slechte geestelijke gezondheid⁵. Het is dus belangrijk dat er verandering komt in het drinkgedrag van suikerhoudende drankjes onder jongeren. De vraag is alleen, hoe doen we dat?

Een jaar geleden was het een hot topic in meerdere kranten “Geen suikerhoudende frisdrank meer op school”⁶, “Verkoop suikerhoudende frisdrank op middelbare scholen stopt”⁷ en “Ongezonde frisdranken verdwijnen van scholen”⁸. In alle krantenartikel wordt gepleit dat frisdrankproducenten eind 2018 stoppen met het leveren van frisdrank aan scholen, light-frisdranken worden nog wel geleverd⁹. Dit betekent dat het bijna zo ver zou moeten zijn, het kopen van suikerhoudende frisdranken op scholen is over een paar maanden niet meer mogelijk.

Het Voedingscentrum geeft aan dat dit een goede stap is in de strijd tegen overgewicht¹⁰. Als we willen dat onze kinderen gezonder gaan eten en drinken is het belangrijk dat ze op school ook enkel gezond eten en drinken kunnen krijgen. Kinderen brengen immers een groot deel van hun tijd door op school. Wanneer gezond eten en drinken de norm wordt, wordt het voor de kinderen makkelijker een gezond eet- en drinkpatroon te ontwikkelen¹⁰. Echter, is het de vraag of de afschaffing van frisdranken op alleen school genoeg is om de consumptie te verminderen.

Niet alleen de aanwezigheid van frisdrank op scholen speelt een belangrijke rol, maar ook de invloed van ouders is belangrijk in de consumptie van suikerhoudende drankjes. Met name omdat zij het makkelijk maken om suikerhoudende dranken te drinken wanneer deze thuis aanwezig zijn^12,13. Wanneer kinderen makkelijk toegang hebben tot suikerhoudende dranken, is de kans veel groter dat zij deze ook zullen gaan drinken. Daarnaast spelen ouders mogelijk ook een belangrijke rol door ‘modelling’. Bij het modelling mechanisme, doet het kind het gedrag van de ouder na. Wanneer het kind dus ziet dat de ouder veel frisdrank drinkt, is de kans groter dat het kind dit ook gaat doen¹⁴.

Kortom, er zijn verschillende factoren die van invloed lijken te zijn op de consumptie van suikerhoudende drankjes bij jongeren. Het afschaffen van frisdranken op scholen lijkt een goede stap te zijn in de strijd tegen overgewicht. Op dit moment wordt er bij de Radboud Universiteit onderzoek gedaan naar de invloed van vrienden en ouders op de consumptie van suikerhoudende drankjes bij jongeren. Hopelijk kan dit onderzoek nog meer inzichten geven in de (veranderende) rol van ouders en vrienden bij de consumptie van de suikerhoudende drankjes door jongeren, en daarmee leiden tot nieuwe interventies.

Deze blog werd geschreven door Emilie van Tetering, master student Pedagogische Wetenschappen en Onderwijskunde, Radboud Universiteit.

Referenties
1. Grimm, G. C., Harnack, L., & Story, M. (2004). Factors associated with soft drink consumption in school-aged children. Journal of the American Dietetic Association, 104, 1244-9. doi:10.1016/j.jada.2004.05.206
2. Sluik, D., Engelen, A., & Feskens, E. (2013). Suikerconsumptie in Nederland. Resultaten uit de Nederlandse voedselconsumptiepeiling 2007-2010. Wageningen University and Research Centre.
3. Kenniscentrum Suiker & Voeding. Hoeveel suikers eten we gemiddeld in Nederland. Retrieved from: http://www.kenniscentrumsuiker.nl/faq/131-faq/635-hoeveel-suikers-eten-we-gemiddeld-in-nederland
4. Park, S., Blanck, H. M., Sherry, B., Brener, N., & O’Toole, T. (2012). Factors associated with sugar-sweetened beverage intake among united states school. The Journal of Nutrition, 142(2), 306-312. doi:10.3945/jn.111.148536
5. Van der Horst, K., Kremers, S., Ferreira, I., Singh, A., Oenema, A., & Brug, J. (2007). Perceived parenting style and the consumption of sugar-sweetened beverages by adolescents. Health Education Research, 22, 295-304. doi:10.1093/her/cyl080
6. De Telegraaf. (2017, 6 september). Geen suikerhoudende frisdrank meer op school. Geraadpleegd van https://www.telegraaf.nl/nieuws/333968/geen-suikerhoudende-frisdrank-meer-op-school.
7. Rtl Nieuws. (2017, 6 september). Verkoop suikerhoudende frisdrank op scholen stopt. Geraadpleegd van https://www.rtlnieuws.nl/nederland/artikel/2602386/verkoop-suikerhoudende-frisdrank-op-middelbare-scholen-stopt
8. Bouwman, C. (2017, 6 september). Ongezonde frisdranken verdwijnen van scholen. Geraadpleegd van https://www.nrc.nl/nieuws/2017/09/06/ongezonde-frisdranken-verdwijnen-van-scholen-a1572408
9. Nederlandse Vereniging Frisdranken, Waters, Sappen. (2017, 5 september). Forse aanpassingen op frisdrank assortiment op middelbare scholen. Geraadpleegd van http://www.frisdrank.nl/nieuws/forse-aanpassing-frisdrankassortiment-op-middelbare-scholen
10. Het Voedingscentrum. (2017, 6 september). Minder suiker in frisdranken op school goede stap in strijd tegen overgewicht. Geraadgpleegd van https://www.voedingscentrum.nl/nl/nieuws/geen-suikerhoudende-dranken-meer-op-middelbare-scholen.aspx.
11. Treur, J. L., Boomsma, D. I., Ligthart, L., Willemsen, G., & Vink, J. M. (2016). Heritability of high sugar consumption through drinks and the genetic correlation with substance use. The American Journal of Clinical Nutrition, 104, 1144-50.
12. Patrick, H., & Nicklas, T. A. (2005). A review of family and social determinantns of children’s eating patterns and diet quality. Journal of the American College of          Nutrition, 24, 83-92. doi:10.1080/07315724.2005.10719448
13. Van Lippevelde, W., Te Velde, S. J., Verloigne, M., De Bourdeaudhuij, I., Manios, , Bere, E., . . . Maes, L. (2013). Associations between home- and family-related factors and fruit juice and soft drink intake among 10- to 12- year old children. The ENERGY project. Appetite, 61, 59-65.doi:10.1016/j.appet.2012.10.019
14. Tibbs, T., Haire-Joshu, D., Schechtman, K.B., Brownson, R.C., Nanney, M.S., Houston, C., & Auslander, W. (2001). The relationship between parental   modeling, eating patterns, and dietary intake among African-American parents. Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics, 101, 535-541. doi:10.1016/S0002-8223(01)00134-1