Verminderen van overgewicht en obesitas? Hoe het lezen van voedingsetiketten daarbij kan helpen

*English follows Dutch*

Voedingsetiketten zijn de uiterst informatieve labels die rondom voedingsmiddelen gewikkeld zijn. Ze bevatten belangrijke informatie over bijvoorbeeld de ingrediënten en de hoeveelheid vetten, suikers, vezels, eiwitten en andere voedingsstoffen die aanwezig zijn in een product. Het goed lezen en begrijpen van deze labels is belangrijk voor een gezond eetpatroon omdat het je helpt om weloverwogen keuzes te maken over wat je eet en je bewust te zijn van welke voedingsstoffen je eet. Toch blijkt uit wetenschappelijk onderzoek dat veel consumenten tijdens het kopen van voedsel niet naar voedingsetiketten kijken of de informatie niet begrijpen1,2. In deze blog ga ik daarom in op de potentie van het goed kunnen lezen en begrijpen van voedingsetiketten en de kansen die hier liggen voor de preventie/vermindering van overgewicht en obesitas.

Overgewichta en obesitasb onder de Nederlandse bevolking is een groeiend probleem3. In 2022 had 50,2% van de volwassen Nederlanders overgewicht en 15,1% had obesitas4. Dit is zorgelijk omdat we weten dat overgewicht/obesitas het risico op gezondheidsproblemen (o.a. hart- en vaatziekten, suikerziekte type 2 en verschillende vormen van kanker) verhoogd5 en de gevolgen voor de maatschappij zijn groot (denk o.a. aan zorgkosten en verminderde arbeidsparticipatie)6.

Hoe kunnen we de stijgende trend in het aantal Nederlanders met overgewicht/obesitas stoppen? Een van de mogelijke oplossingen ligt bij het goed kunnen lezen en begrijpen van informatie op voedingsetiketten. Wetenschappelijk onderzoek laat namelijk zien dat het lezen van voedingsetiketten positieve impact kan hebben op onze gezondheid7,8,9. Zo laten onderzoeken bijvoorbeeld zien dat deelnemers die voedingsetiketten lezen over het algemeen een gezonder eetpatroon hebben dan deelnemers die voedingsetiketten niet lezen7,8 en dat gemiddeld gezien de Body Mass Index (BMI) van deelnemers die voedingsetiketten lezen lager ligt dan de BMI van deelnemers die geen voedingsetiketten lezen9.

Als mensen die voedingsetiketten lezen over het algemeen gezonder eten en een lagere BMI hebben, waarom lezen we dan niet allemaal voedingsetiketten? Hoewel het een eenvoudige taak lijkt om voedingsetiketten te bekijken bij het kopen van een product, heeft onderzoek aangetoond dat informatie op voedingsetiketten moeilijk te begrijpen en correct te interpreteren is1,2,10. Zo weten we dat mensen over het algemeen eenvoudige begrippen begrijpen zoals ‘vet’, ‘suiker’ of ‘zout’ maar moeite hebben met het begrijpen van begrippen zoals ‘cholesterol’ of ‘vetzuren’1. Ook het begrijpen van de rol van verschillende voedingsstoffen in hun dieet, het omzetten van informatie van gram per 100 gram naar gram per portie en portiegrootte blijkt moeilijk1. Bovendien blijkt het vermogen om informatie accuraat te interpreteren af te nemen naarmate de complexiteit toeneemt1,2.

Hoe kunnen we onze vaardigheden in het lezen en interpreten van voedingsetiketten vergroten? Er bestaan veel handige hulpmiddelen die mensen die bewustere voedsel keuzes willen maken, gezonder willen eten of gewoon meer willen weten over voeding, kunnen gebruiken om hun vaardigheden in het lezen van voedingsetiketten te verbeteren. Zo ontwikkelde het Voedingscentrum bijvoorbeeld de ‘Kies Ik Gezond?’ app waarmee je producten kunt scannen en eenvoudig en snel meer te weten kan komen over ingrediënten en voedingsstoffen die in een product zitten11. Ook ontwikkelde het Voedingscentrum de ‘Mijn Eetmeter’ app waarmee je je eigen eetpatroon kunt monitoren en handige tips krijgt voor (gezondere) alternatieven12.

Haal jij vanavond de boodschappen? Kijk eens naar de voedingsetiketten en gebruik de bovenstaande tips om bewuste voedingskeuzes te maken en meer te leren over voeding. Kleine aanpassingen kunnen al een groot verschil maken!

Deze blog is geschreven door Kirsten van Hooijdonk (Behavioural Science Institute, Radboud Universiteit) voor RAD-blog, het blog over roken, alcohol, drugs & dieet.

Notes:

  1. Bij volwassenen wordt een BMI van ≥25 beschouwd als overgewicht13.
  2. Bij volwassenen wordt een BMI van ≥30 beschouwd als obesitas13.

References

  1. Cowburn, G., & Stockley, L. (2005). Consumer understanding and use of nutrition labelling: a systematic review. Public health nutrition, 8(1), 21-28.
  2. Grunert, K. G., & Wills, J. M. (2007). A review of European research on consumer response to nutrition information on food labels. Journal of public health, 15, 385-399.
  3. CBS Statline. (2023, 29 maart). Lengte en gewicht van personen, ondergewicht en overgewicht; vanaf 1981. https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/81565NED/table?ts=1692950086044
  4. Volksgezondheid en Zorg.(z.d.). Overgewicht | Infographic. https://www.vzinfo.nl/overgewicht/infographic
  5. Williams, E. P., Mesidor, M., Winters, K., Dubbert, P. M., & Wyatt, S. B. (2015). Overweight and obesity: prevalence, consequences, and causes of a growing public health problem. Current obesity reports, 4, 363-370.
  6. Crawford, D. (Ed.). (2010). Obesity epidemiology: from aetiology to public health. Oxford University Press, USA.
  7. Anastasiou, K., Miller, M., & Dickinson, K. (2019). The relationship between food label use and dietary intake in adults: A systematic review. Appetite, 138, 280-291.
  8. Neuhouser, M. L., Kristal, A. R., & Patterson, R. E. (1999). Use of food nutrition labels is associated with lower fat intake. Journal of the American dietetic Association, 99(1), 45-53.
  9. Loureiro, M. L., Yen, S. T., & Nayga, Jr, R. M. (2012). The effects of nutritional labels on obesity. Agricultural economics, 43(3), 333-342.
  10. Miller, L. M. S., & Cassady, D. L. (2015). The effects of nutrition knowledge on food label use. A review of the literature. Appetite, 92, 207-216.
  11. Voedingscentrum. (z.d.). Voedingscentrum-app ‘Kies ik gezond?’ https://www.voedingscentrum.nl/nl/thema/apps-en-tools-voedingscentrum/kies-ik-gezond-.aspx
  12. Voedingscentrum. (z.d.-a). Mijn eetmeter: app en online. https://www.voedingscentrum.nl/nl/thema/apps-en-tools-voedingscentrum/mijn-eetmeter-app-online.aspx
  13. World Health Organization: WHO. (2021). Obesity and overweight. http://www.who.int. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/obesity-and-overweight#:~:text=For%20adults%2C%20WHO%20defines%20overweight,than%20or%20equal%20to%2030

Reducing overweight and obesity? How reading nutrition labels can help

*Disclaimer: Please note that parts of this blog have been automatically translated.*

Food labels are the highly informative labels wrapped around foods. They contain important information about, for example, ingredients and the amount of fats, sugars, fibers, protein and other nutrients present in a product. Reading and understanding the information on these labels is important for a healthy diet because it helps you to make informed choices about what you eat and to be aware of what nutrients you are eating. However, scientific research shows that many consumers do not look at food labels while buying food or do not understand the information1,2. In this blog, I therefore discuss the potential of being able to read and understand food labels and the opportunities for preventing/reducing overweight and obesity.

Overweighta and obesityb among the Dutch population is a growing problem3. By 2022, 50.2% of Dutch adults were overweight and 15.1% were obese4. This is worrisome because we know that overweight/obesity increases the risk of health problems (including cardiovascular disease, type 2 diabetes and various forms of cancer)5 and the consequences for society are great (think e.g. of healthcare costs and reduced labour participation)6.

How can we stop the rising trend in the number of overweight/obese Dutch people? One possible solution lies in being able to properly read and understand information on food labels. Scientific research shows that reading food labels can have a positive impact on our health7,8,9. For example, studies show that participants who read food labels generally have healthier diets than those who do not read food labels7,8 and that, on average, the Body Mass Index (BMI) of participants who read food labels is lower than the BMI of participants who do not read food labels9.

If people who read food labels generally have healthier diets and lower BMI, why don’t we all read food labels? Although it seems like an easy task to look at food labels when purchasing a product, research has shown that information on food labels is difficult to understand and interpret correctly1,2,10. For example, we know that people generally understand simple terms such as ‘fat’, ‘sugar’ or ‘salt’ but have difficulty understanding terms such as ‘cholesterol’ or ‘fatty acids’1. Also understanding the role of different nutrients in their diet, converting information from grams per 100 grams to grams per serving and portion sizes seems difficult1. Additionally, as complexity increases, the ability to interpret information accurately appears to decrease1,2.

How can we increase our food labelling reading and interpreting skills? There are many useful tools that individuals who would like to make more conscious food choices, adopt healthier diets or just want to know more about nutrition can use to improve their food label reading skills. For example, The Netherlands Nutrition Centre developed the ‘Kies Ik Gezond? (Do I choose healthy?)’ app that allows you to scan products and easily and quickly find out more about ingredients and nutrients in a product11. The Netherlands Nutrition Centre also developed the ‘Mijn Eetmeter (My Food Monitor)’ app with which you can monitor your own eating pattern and get tips for (healthier) alternatives12.

Are you picking up the groceries tonight? Take a look at the food labels and use the tips above to make conscious food choices/learn more about nutrition. Small adjustments can already make a big difference!

This blog was written by Kirsten van Hooijdonk (Behavioural Science Institute, Radboud University) for RAD-blog, the blog on smoking, alcohol, drugs & diet.

Notes:

  1. Among adults a BMI of ≥25 is considered overweight13.
  2. Among adults a BMI of ≥30 is considered obese13.

Referenties

  1. Cowburn, G., & Stockley, L. (2005). Consumer understanding and use of nutrition labelling: a systematic review. Public health nutrition, 8(1), 21-28.
  2. Grunert, K. G., & Wills, J. M. (2007). A review of European research on consumer response to nutrition information on food labels. Journal of public health, 15, 385-399.
  3. CBS Statline. (2023, 29 maart). Lengte en gewicht van personen, ondergewicht en overgewicht; vanaf 1981. https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/81565NED/table?ts=1692950086044
  4. Volksgezondheid en Zorg.(z.d.). Overgewicht | Infographic. https://www.vzinfo.nl/overgewicht/infographic
  5. Williams, E. P., Mesidor, M., Winters, K., Dubbert, P. M., & Wyatt, S. B. (2015). Overweight and obesity: prevalence, consequences, and causes of a growing public health problem. Current obesity reports, 4, 363-370.
  6. Crawford, D. (Ed.). (2010). Obesity epidemiology: from aetiology to public health. Oxford University Press, USA.
  7. Anastasiou, K., Miller, M., & Dickinson, K. (2019). The relationship between food label use and dietary intake in adults: A systematic review. Appetite, 138, 280-291.
  8. Neuhouser, M. L., Kristal, A. R., & Patterson, R. E. (1999). Use of food nutrition labels is associated with lower fat intake. Journal of the American dietetic Association, 99(1), 45-53.
  9. Loureiro, M. L., Yen, S. T., & Nayga, Jr, R. M. (2012). The effects of nutritional labels on obesity. Agricultural economics, 43(3), 333-342.
  10. Miller, L. M. S., & Cassady, D. L. (2015). The effects of nutrition knowledge on food label use. A review of the literature. Appetite, 92, 207-216.
  11. Voedingscentrum. (z.d.). Voedingscentrum-app ‘Kies ik gezond?’ https://www.voedingscentrum.nl/nl/thema/apps-en-tools-voedingscentrum/kies-ik-gezond-.aspx
  12. Voedingscentrum. (z.d.-a). Mijn eetmeter: app en online. https://www.voedingscentrum.nl/nl/thema/apps-en-tools-voedingscentrum/mijn-eetmeter-app-online.aspx
  13. World Health Organization: WHO. (2021). Obesity and overweight. http://www.who.int. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/obesity-and-overweight#:~:text=For%20adults%2C%20WHO%20defines%20overweight,than%20or%20equal%20to%2030

Geef een reactie